امروزه معمولاً بیشترین دغدغه والدین این است که فرزندشان مسایل روز را یاد بگیرد و عقب ماندن فرزندشان از یاد گرفتن زبان انگلیسی، موسیقی، یا درس‌های کنکور و ... برایشان بسیار نگران کننده‌تر است تا اینکه از دین و آداب آن اطلاعات چندانی نداشته باشد.
اهمیت تربیت دینی از منظر پیامبر اکرم: وای بر پدران آخر الزمان!
پیامبر اکرم(ص) در حدیثی می‌فرماید:
عَنِ النَّبِيِّ صلی الله علیه وآله أَنَّهُ نَظَرَ إِلَى بَعْضِ الْأَطْفَالِ فَقَالَ وَيْلٌ لِأَوْلَادِ آخِرِ الزَّمَانِ مِنْ آبَائِهِمْ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مِنْ آبَائِهِمُ الْمُشْرِكِينَ فَقَالَ لَا مِنْ آبَائِهِمُ الْمُؤْمِنِينَ لَا يُعَلِّمُونَهُمْ شَيْئاً مِنَ الْفَرَائِضِ وَ إِذَا تَعَلَّمُوا أَوْلَادُهُمْ مَنَعُوهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُمْ بِعَرَضٍ يَسِيرٍ مِنَ الدُّنْيَا فَأَنَا مِنْهُمْ بَرِيءٌ وَ هُمْ مِنِّي بِرَاء.
جامع الأخبار، ص: 106
واى بر فرزندان آخرالزمان از روش پدرانشان! سؤال شد: يا رسول اللَّه! از پدران مشرك آنها؟ حضرت فرمود: نه، از پدران مسلمانشان كه چيزى از فرائض دينى را به آن ها ياد نمي دهند و اگر فرزندان هم پى فراگيرى بروند، آن ها را منع مي‌كنند و تنها از اين خشنودند كه آنها درآمد مالى، هر چند ناچيز داشته باشند. سپس فرمود: من از اين پدران بيزارم و آنان نيز از من بيزارند!
شاید حداکثر تلاش والدین این روزگار، در آموزش دینی فرزندشان این است که می‌دانند، درسی با عنوان دینی در مدارس به فرزندشان آموزش داده می‌شود یا اینکه در تعطیلات تابستان آن ها را در کلاس قرآن ثبت نام می‌کنند! اما آیا این مقدار کافی است؟
معرفی امام زمان در خطبه غدیر: حاضران به غایبان برسانند
شناساندن امام زمان علیه السلام از سوی والدین و معلمان دینی به نسل بعد یک وظیفه شرعی است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه‌ی غدیر بر عموم مسلمانان تا روز قیامت بدون هیچ استثنائی واجب کردند. ایشان در آن خطبه‌ی معروف پس از معرفی امیرالمؤمنین علیه السلام به عنوان امام پس از خویش، به دیگر جانشینان او اشاره فرمودند و درباره‌ی وجود حضرت مهدی علیه السلام به تفصیل سخن گفتند. سپس فرمودند: «من آنچه را مامور به ابلاغش بودم رساندم تا حجت باشد بر همه کسانی که حضور دارند یا ندارند به دنیا آمده‌اند یا نیامده اند؛ پس حاضران به غایبان و پدران به فرزندان تا روز قیامت برسانند.»
بهترین زمان برای آموزش مفاهیم دینی
آموزش دین به کودکان و نوجوانان که هنوز قلب آنان سخت و سفت نشده است وظیفه‌ای است که والدین از آن غفلت می‌کنند. امیرالمؤمنین در نامه 31 نهج البلاغه به امام حسن مجتبی علیهما السلام مرقوم فرموده‌اند: «إِنَّمَا قَلْبُ اَلْحَدَثِ كَالْأَرْضِ اَلْخَالِيَةِ مَا أُلْقِيَ فِيهَا مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ قَبِلَتْهُ»؛ همانا قلب جوان مانند زمین خالی است که هرچه در آن بیفکنی خواهد پذیرفت.
امام صادق علیه السلام بارها به والدین تأکید کرده‌اند که به فرزندان خود دین را بیاموزید. و در مورد این که کدام یک از مسائل دینی ضرورت بیشتری برای آموزش دارد می‌فرمایند: «أدِّبوا أولادَكُم على ثَلاثِ خِصالٍ : حُبِّ نَبيِّكُم ، و حُبِّ أهلِ بَيتِهِ ، و قِراءةِ القرآنِ» فرزندان خود را بر سه خصلت تربیت کنید: دوست داشتن پیغمبر و امام و قرائت قرآن.
با توجه به آنچه گفته شد و ضرورت آشنا کردن فرزندان با امام زمان علیه السلام توسط والدین و عنایت به این نکته که کودکی مهم‌ترین فصل زندگی هر انسانی است؛ این سوال پیش می‌آید که پدر و مادر در کشتزار حاصلخیز و خالی ذهن فرزند خویش چگونه بذر محبت آن حضرت را بکارند که حاصل آن در بزرگسالی، خدمت خالصانه توام با معرفت او به امام زمان علیه السلام در قول و فعل بشود؟
چند راهکار برای ارتباط کودکان با امام زمان
برای رسیدن به این منظور چند راهکار ساده پیشنهاد می‌شود.
1. پدر و مادر، اولین الگوی تربیت دینی
از آنجا که نخستین و مهم‌ترین الگویی که کودکان از آنها تبعیت می‌کنند پدر و مادر هستند؛ والدین علاوه بر آنکه باید با گفتار خویش توجه فرزند را به آن حضرت جلب کنند می‌بایست در رفتار خویش توجه به آن حضرت را جلوه‌گر سازند. وقتی که پدر و مادر مدام در زندگی روزمره از امام زمان علیه السلام یاد کنند و در سختی‌ها به او پناه ببرند و ذکرشان المستغاث بک یا صاحب الزمان باشد، وقتی که کودک ببیند هر روز که پدر و مادرش از خواب برمی‌خیزند اول به امام زمان علیه السلام سلام می‌دهند بعد به کارهای دیگر می‌پردازند و ... این رفتار به صورت ملکه‌ی ذهنی کودکان قرار خواهد گرفت.
2. صحبت از امام زمان علیه السلام متناسب با فهم کودک
لازمه‌ی این امر، آشنایی بیشتر خود والدین با آن حضرت علیه السلام است لذا والدین باید با مطالعه بیشتر، اطلاعات و آگاهی خویش را از آن حضرت علیه السلام بیشتر کنند و به بهانه‌های مختلف با کودک خویش درباره امام علیه السلام گفتگو کنند. همچنین با آموختن قصه ها و داستان های جذاب در مورد مهدویت و تعریف کردن آن ها برای فرزندشان موجب ازدیاد محبت امام زمان علیه السلام در دل او شوند.
3. آشنا کردن کودکان با مهربانی و رحمت امام زمان علیه السلام
بی‌شک یکی از هنرهای والدین در زمینه‌ی تربیت دینی فرزندشان می‌تواند ایجاد این باور برای کودکشان باشد که امام زمان علیه السلام پدر مهربان همه‌ی ماست و به خصوص محبت خاصی به کودکان دارد و او را حتی بیشتر از پدر و مادرش دوست دارد و برای او از پدر و مادرش نیز مهربان‌تر است. همچنین. باید به کودکان این نکته‌ی مهم را آموخت که امام علیه السلام در هر زمانی قابل دسترسی است و سلام و دعای او را می‌شنود و به او توجه می‌کند.
4. ایجاد حس خوب در کودک نسبت به امام زمان علیه السلام
در مراسم شادی اهل بیت علیهم السلام و اعیاد، با برگزاری مجالس جشن و یا با حضور و شرکت دادن فرزند در این گونه مراسم و برنامه‌های شیرین وجذاب که در خلال آن با سرود، بازی، نقاشی و ... مفاهیم مهدوی و علاقه‌ی به آن حضرت در قلب و جان کودکان نهادینه می شود. همین طور با دادن هدیه و عیدی به کودکان در اعیاد مذهبی مخصوصا نیمه‌ی شعبان و توجه دادن او به این نکته که همه‌ی این امور خوشایند به خاطر امام زمان علیه السلام است می توان موجب ایجاد حس خوب در فرزند نسبت به امام زمان علیه السلام شد.
5. دعا کردن و صدقه دادن برای سلامتی امام زمان علیه السلام
چنان که در پیشنهاد شماره‌ی نخست عرض شد اگر پدر و مادر خودشان اهل ارتباط با امام زمان علیه السلام باشند؛ رفتارشان در روحیه کودک اثر مستقیم دارد؛ اما پدر و مادر می‌توانند فرزندشان را در بعضی از این ارتباطات شریک و سهیم کنند مثلا از او بخواهند که هر روز برای امام زمان دعا کند یا صدقه‌ای که هر روز برای سلامتی آن حضرت علیه السلام کنار می‌گذارند را به همراه کودکشان به نزد فقرا ببرند و از فرزندشان بخواهند که آن صدقه را به نیازمند بدهد.
6. ایجاد و تقویت روحیه‌ی یاری و خدمتگزاری به امام زمان در فرزندان
شایسته است که به فراخور درک کودک، او را به خدمتگزاری در آستان آن حضرت دعوت کنیم و هر کار شایسته و خوبی که او انجام می‌دهد از احترام کردن به دیگران تا حتی امور شخصی مثل مسواک زدن را به خدمتگزاری آن حضرت پیوند بزنیم و بگوییم که حضرت این کار تو را دوست دارد و این کار تو نوعی یاری کردن آن حضرت است.
7. شعرهای کودکانه
خواندن و آموختن شعرهای کودکانه‌ی در ارتباط با امام زمان علیه السلام یا هدیه دادن کتاب های شعر، رنگ آمیزی، قصه و یا تهیه وسایل بازی که با محوریت آموزش مفاهیم مهدوی برای کودکان تولید شده است.
مادرم می‌گوید یک نفر در راه است
از صدای پایش، دل من آگاه است
وقتی او می‌آید، قاصدک می‌خندد
راه‌های غم را، بر همه می‌بندد
ابرها می‌بارد، چشم‌ها می‌جوشد
هر درختی در باغ، رخت نو می‌پوشد
مادرم می‌گوید، روی ماهش زیباست
گرچه از او دوریم، او همیشه با ماست
ایتا
بله
اینستاگرام
دیدگاه خود را بنویسید