به گزارش روابط عمومی کانون فرهنگی بصائر ، مراسم رونمایی از کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» تألیف علیرضا مؤذن، صبح روز جمعه، ۱۸ آبان 1403 با حضور جمعی از مسئولان و فعالان فرهنگی در حسینیه ارشاد برگزار شد.
کانون فرهنگی بصائر با توجه به تلاقی انتشار کتاب "نقشه راه هدایت در دنیای مدرن" و موضوع مهم هدایت نسل نوین، همایشی با عنوان راهبردهای هدایت نسل نوین در جهان متغیر: رونمایی از کتاب "نقشه راه هدایت در دنیای مدرن" برگزار کرد.
معرفی نقشه راه برای دوران مدرن
در این رویداد حجتالاسلام حسن طارمیراد، معاون علمی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی بیان کرد: این کتاب بداعت در موضوع دارد و با الگوی نقاط قوت و ضعف، مثبت و منفی نگارش شده است. این کتاب فهرست ندارد و به صورت تحلیل و بررسی پیش میرود.
وی ادامه داد: دو قرن است در جهان اسلام در این حوزه به دلایل مختلفی درگیر هستیم. آقای موذن انشا ننوشته است بلکه براساس دادهها و اطلاعات این کتاب نوشته شده است. پینوشتها و مستندات این کتاب بسیار ارزشمند است که برخی از آنها باید در خود کتاب میآمد.
طارمیراد افزود: سعه صدر و انگیزه برای ارتقای کیفی کتاب نکته مهم کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» است که نویسنده به آن توجه داشته است. کتاب سه فصل دارد که میخواهد در فصل اول اثر دوران مدرن را تقسیم و پرسشهای قرن را مطرح میکند و پاسخهای موازی را مطرح میکند و در فصل سوم ظرفیتها مطرح میشود و در فصل سوم به بیان راهکار میپردازد.
وی اظهار کرد: باید دیندار زندگی کنیم و این زیست در ساحت نظر و عمل در عصر مدرن چالشهایی ایجاد کرده است؛ ما به لحاظ کلامی میدانیم که باید در راه حق حرکت کنیم.
طارمیراد افزود: تجدد، باطن و مبنایی دارد که بر پایه آن ساخته شده است و دو وجه دارد که روی بیرونی آن فناوری و علم و وجه دیگر استعمار، سیطره و تمامیت خواهی است. جریانهای روشنفکری همه محصول این دوره هستند. در این کتاب ۱۰ نقشه راه درباره تجدد معرفی شده است که عمده این نقشه راهها برای روشنفکران ایرانی و یک مورد از سوی روشنفکر هندی و مورد دیگر هم روشنفکر عرب است.
وی تصریح کرد: موضوع تعارض علم و دین مسئله ما نیست بلکه برای مسیحیت و کلیساست. نظام نگرشی نسبت به زن اصلا و ابدا مثل غرب نیست، فمینیسم زائیده فضای فکری و اجتماعی قبل از رنسانس اروپا بوده است. نکته مهم دیگر این است که مسائل رسانه در این کتاب استادانه تبیین شده است.
کتاب "نقشهی راه هدایت در دنیای مدرن" بحث درون دینی و هدایت دینی دارد
در ادامه ناصر کاظمی، پیشکسوت تعلیم و تربیت، با تاکید بر جلد دوم کتاب نقشه راه هدایت دردنیای مدرن بیان کرد: در جلد دوم این کتاب به رویکردها، فرصتها و نقاط مثبت پرداخته شده است. هر نقشه راهی نیازمند زمانشناسی و مخاطبشناسی است که باید با توجه به زمان به تبیین آن پرداخت. عالم به زمان بودن و موقعیتها را رصد کردن در کلام معصومین(ع) بسیار تأکید شده است.
وی ادامه داد: در دورهای زندگی میکنیم که قابل مقایسه با هیچ عصری دیگری نیست که آن هم زیستن در عصر غیبت امام عصر(عج) است. عصر غیبت به معنای عصر حیرت، سرگردانی و بلاتکلیفی است.
کاظمی افزود: این کتاب بحث درون دینی و هدایت دینی دارد و مخاطب آن مسلمانان هستند. این کتاب اشارات بسیار مفصل و خوبی را به قرآن دارد که میتواند درباره آن تأمل کرد.
توجه به روش شناسی هدایت در کتاب
محمود امانیتهرانی، دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش نیز با تاکید بر اینکه دغدغه اصلی این کتاب هدایت است، افزود: این دغدغه در تألیف سند بنیادین آموزش و پرورش و همچنین در سخنان مقام معظم رهبری آمده است.
وی ادامه داد: کتاب از مرحله شناخت به مرحله فراشناخت میرسد که امر بسیار ارزشمندی است و در جاهایی به ساخت واژههای جدید میپردازد.
امانیتهرانی افزود: کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» توصیف عمیقی از وضعیت دارد و آن را تحلیل میکند که مرحله تحلیل از توصیف مهمتر است. این کتاب سهل و ممتنع است و حکایات مأنوسی دارد، اما در عین حال کتاب پیچیدهای است که نقشهای در پشت آن وجود دارد که باید در آن تأمل کرد. مشخص است که کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» با دید درسنامه بودن نوشته شده است.
وی تصریح کرد: این کتاب درباره اقناع مفصل صحبت میکند و اقناعهای چندگانه را ارائه میدهد و به مفهوم تبلیغ و تربیت میپردازد. باید توجه داشت که تبلیغ به مفاهیم عمیق نمیپردازد؛ زمانی که سرود سلام فرمانده منتشر شد بسیاری از افراد به اثرگذاری آن پرداختند، اما من میگفتم که این کار از جنس تبلیغ است و کارهای تبلیغی بدیل هم دارد که در ادامه بدیلهای آن را دیدیم.
امانیتهرانی ادامه داد: برخی از ویترینهای کتاب ظرفیتهای خوبی دارد مثلاً به مهارتهای زندگی میپردازد و اصل موضوع به خلق فرصتهای رشد دهنده میپردازد که دانشآموز در صورت عمل به آنها دچار تغییراتی در عمل و نظر میشود. در بخش ویترین تاریخ به موضوع مهمی میپردازد؛ دانشآموزان اگر تاریخ بخوانند اشتباهات تاریخی را مجدد تکرار نمیکنند.
وی افزود: بحث تاریخ در کشور ما زمینهساز امید و نوید است. در تاریخ خود در ۱۵۰ سال اخیر دو نقطه امیدوار کننده داریم که اولین اتفاق ۱۵ سال پایانی سلطنت ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه است که وقتی تاریخ این دوره را میخوانیم میبینیم که ایران آن زمان در پایان قرن ۱۹ در دوره تاریکی است و نقطه امیدی در آن وجود ندارد، اما در همین دوره میبینیم که نهضت مشروطیت راه میافتد و جامعه را متحول میکند. دومین دوره تاریخی از سال ۱۳۱۰ تا ۱۳۴۰ است که حکومتی است که با دین سر ستیز دارد و به همه نحلههای فکری اجازه ظهور و بروز میدهد و جناح دینداری در وضعیت مناسبی نیست و هرکس در این دوره زندگی کند امیدی به آینده ندارد، اما میبینیم که در ادامه این دوره، انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) رقم میخورد.
امانیتهرانی در پایان اضافه کرد: در بین همه این ویترینها بخش هنر خالی است. این کتاب میتواند منبع و ملجأ کتابهای خرد فراوانی شود در راستای تربیت دینی نگاشته میشوند.
اعلام آمادگی برای نقد و بررسی بیرحمانه
علیرضا موذن، پژوهشگر و مؤلف کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» سخنران دیگر این مراسم بیان کرد: نقشه راهی تدارک دیده شد و چند نکته در این باره وجود دارد که این نقشه راه باید تکمیل و تصحیح شود؛ اگر میخواهیم کاری انجام دهیم باید دست به دست هم دهیم تا بتوانیم مسیر هدایت را هموار کنیم و من برای نقد و بررسی این کتاب اعلام آمادگی میکنم.
وی ادامه داد: این کتاب در جلسات مختلفی نقد و بررسی شد و خواهش میکنم که دوستان بیرحمانه نسبت به آن بپردازند تا بتوان آن را تکمیل و تصحیح کرد. در نگارش این کتاب بسیاری از افراد نقش داشتند و امیدوارم که با کمک شما آن را تکمیل کرد.
نویسنده کتاب نقشه راه هدایت در دنیای مدرن افزود: یک جامعه موزائیکی داریم، یعنی مخاطبان ما متنوع و مختلف هستند و نقشه راههای ارائه شده باید سفارشی شود. در این کتاب ۲۴ نقطه داغ و مهم معرفی شده است که در اختیار مخاطبان قرار گرفته است و هر فرد باید آنها را سفارشی سازی کند؛ به عبارت دیگر فهرستی از انواع راهکارها وجود دارد تا هر فعال فرهنگی بتواند راهکار خود را انتخاب کند.
وی اظهار کرد: گام بعدی با عنوان بالا بردن مهارتها و میزان بهرهوری فعالان فرهنگی براساس پیشنهادهای نقشه راه است. بخش مهم کاری است که پیشروی ماست یعنی ارتقا و کیفیت دادن به فعالان فرهنگی که در این کتاب به این موضوع توجه شده است و راهکارهایی ارائه میدهد که به مخاطب فضاشناسی و قدرت تحلیل ارائه میدهد.
مؤلف کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» ادامه داد: پیشنهادهای مختلفی برای ارتقای مهارت فعالان فرهنگی شده است که توصیه بسیاری داریم که فعالان فرهنگی با روشهای اقناعی آشنا شوند. عصر امروز عصر رسانه است؛ فعالان فرهنگی باید با تکنیکهای اقناعی آشنا شوند. پیشنهاد میکنم فعالان فرهنگی در حوزهها و مدارس با روشهای اقناعی آشنا شوند و در مقابل آن با مغالطات نیز آشنا شوند تا به فراگیران هم آموزش داده دهند.
وی اضافه کرد: خوب بودن، خوب سخن گفتن و سخن خوب گفتن الگویی است که ائمه اطهار(ع) به آن تأکید داشتند. در تولید محتوای اقناعی مناسب و متناسب خلأ بسیاری داریم. باید در این راه از الگوهای برهانی، احساسی، محیطی و فطری استفاده کنیم. باید برهانها را از منابع دینی استخراج کنیم و در اختیار مخاطبان قرار دهیم.
مؤذن در پایان تأکید کرد: ظرفیت بسیاری در حوزه مهارتها داریم که باید بتوانیم از این ظرفیتها استفاده کنیم و به تولید طرح درس بر اساس محتواهای اقناعی بپردازیم.
برایند نامناسب فرهنگی جامعه
حجتالاسلام سیدمحمدباقر علویتهرانی، سخنران پایانی این نشست بیان کرد: با توجه به کثرت فعالان فرهنگی برآیند خوبی در جامعه مشاهده نمیشود و نمیتوان گفت که عموم جامعه علوی و یا نبوی هستند. علت این کمرنگ بودن خروجیها چیست؟
وی ادامه داد: نگارش این کتاب کار ارزندهای است که برای فعالان فرهنگی تاکتیک طراحی کرده است. بسیاری از کارهای ارزشی که در جامعه صورت میگیرد ارزشمند نیست؛ کار ارزشمند کاری است که مفید باشد و براساس یک نیاز صورت گیرد و به آن نیاز پاسخ دهد. این کتاب مشکلات مهمی را حل میکند و نقشه راه میشود و هم در سطح مساجد که نهاد فرهنگی غیرموظف است میتوان از آن استفاده کرد و هم در وزارت آموزش و پرورش که یک نهاد موظف فرهنگی است.
علویتهرانی با اشاره به آموزش و پرورش بیان کرد: در این وزارتخانه آموزش وجود دارد ولی پرورش نیست، چون اگر پرورش بود جایی برای مدارس اسلامی وجود نداشت؛ زیرا حکومت ما اسلامی است. این اتفاق به این دلیل است که آموزش و پرورش کار خود را درست انجام نمیدهد. این کار ارزشمند است و امیدوارم که کار در این جا خاتمه پیدا نکند.
وی در پایان تأکید کرد: اکنون صحبت از دهههای مختلف نسلها میشود مثلاً میگوییم دهه نودیها یا دهه هشتادیها، اما متاسفانه کار متناسب فرهنگی برای هر کدام از این دههها انجام نمیشود.
در انتهای این مراسم از کتاب «نقشه راه هدایت در دنیای مدرن» رونمایی شد.